Insulinooporność to bardzo popularne schorzenie. Nierozpoznane i nieleczone prowadzić może do rozwoju cukrzycy i zespołu metabolicznego. Osoby, które przez dłuższy czas mają problemy z redukcją wagi często podejrzewają u siebie insulinooporność. Zmęczenie, niepohamowany apetyt, uczucie zimna – czy objawy insulinooponości dotyczą również Ciebie? Poznaj symptomy insulinooporności i mechanizmy ich powstawania, aby dbać świadomie o zdrowie.

Przewlekłe zmęczenie w insulinooporności

W insulinooporności komórki ciała stają się oporne na insulinę. Tym samym stają się oporne na paliwo energetyczne, którego potrzebują do funkcjonowania. Charakterystycznym objawem insulinooporności jest stałe zmęczenie. Zmęczenie fizyczne wynika z insulinooporności komórek mięśniowych. Zmęczenie psychiczne z insulinooporności komórek mózgowych.

Insulinooporność – zmęczenie fizyczne:

• brak energii do podejmowania codziennych czynności
• nadmierne zmęczenie mięśni
• ospałość

Insulinooporność – zmęczenie psychiczne:

• utrata motywacji do działania
• wycofanie z kontaktów społecznych
• słaba koncentracja
• mgła mózgowa

Senność po posiłku w insulinooporności

Objaw senności towarzyszy osobom z insulinoopornością na początku wyłącznie po posiłkach bogatych węglowodany. Wraz z rozwojem insulinooporności senność zaczyna pojawiać się po każdym zjedzonym posiłku. Ostatecznie objaw senności, braku energii może towarzyszyć insulinoopornej osobie cały dzień utrudniając normalne funkcjonowanie.

Problem ten wynika z nadmiernej aktywacji ośrodka sytości w mózgu. Ośrodek głodu odpowiada za wprowadzenie organizmu z stan pobudzenia – szukania pożywienia. Ośrodek sytości wprowadza organizm w stan relaksu. Silny wyrzut insuliny (tym silniejszy, im bardziej zaawansowana jest insulinooporność) to bardzo mocny sygnał dla ośrodka sytości, który natychmiast wyłącza ośrodek głodu. Zmniejsza to aktywację kory mózgowej i powoduje senność.

Pierwszym z objawów IO jest senność po posiłku bogatym w węglowodany.

Wilczy głód w insulinoporności

Napady wilczego głodu to jeden z najbardziej uciążliwych i wstydliwych objawów insulinooporności. Osoby go doświadczające zgodnie twierdzą, że apetyt ten nie jest możliwy do pohamowania tzw. silną wolą. Głód jakiego doświadczają wynika z błędnego przepływu sygnału w ośrodkach regulujących apetyt w mózgu. Prawidłowa aktywacja ośrodka sytości w mózgu pojawia się pod wpływem pojawienia się po posiłku we krwi: substancji odżywczych, hormonów sytości wydzielanych przez przewód pokarmowy oraz insuliny. U osób insulinoopornych występuje osłabienie powyższych sygnałów ze względu na rozwijającą się w podwzgórzu oporność na insulinę i leptynę (sygnały sytości).

W tym miejscu warto zaznaczyć, że osoby insulinooporne w sytuacji braku postępów w odchudzaniu często posądzane są o niezdyscyplinowanie, podjadanie i nietrzymanie diety. Stwierdzenie to charakteryzuje się bardzo małym zrozumieniem dla mechanizmów insulinooporności i odmiennej pracy ośrodków głodu i sytości u osób insulinoopornych. Napady wilczego głodu często utrudniają odchudzanie i powodują ogromne wyrzuty sumienia. Jeśli chcesz wesprzeć emocjonalnie osobę z insulinoopornością daj jej swoje zrozumienie i empatię, a nie surową ocenę.

Uczucie zimna w insulinooporności

Objawem towarzyszącym insulinooporności może być ciągłe uczucie zimna. Trudność w rozgrzaniu się za dnia oraz w nocy, marznięcie wiosną, jesienią, zimą to objaw charakterystyczny u sporej części osób insulinoopornych. Uczucie zimna wiąże się z obniżeniem temperatury wewnątrz organizmu. Sytuacja ta wymusza intensyfikację krążenia wokół narządów wewnętrznych, aby podnieść temperaturę. Krążenie staje się wówczas mniej intensywne w kończynach i w skórze – pojawia się odczucie zimna.

Temperatura wewnątrz organizmu obniża się w wyniku: niskiej aktywnoścu fizycznej, diety o kaloryczności poniżej podstawowej przemiany materii, niedoczynności tarczycy, insulinooporności, depresji, starzenia się organizmu. U osób z IO wspomniana wcześniej insulinooporność komórek mózgu wpływa na niedostateczne pobudzenie układu współczulnego (odpowiadającego za mobilizację organizmu) i tarczycy. Skutkuje to spadkiem zużywanej energii i obniżeniem temperatury ciała.

Jadłospis dla osób insulinoopornych – DIETA INSULINOWA – kliknij i sprawdź.

Objawy skórne w insulinooporności

Skóra to największy organ naszego ciała i, jak na płótnie, malować mogą się na niej objawy insulinooporności. Najbardziej znanym objawem skórnym insulinooporności jest rogowacenie ciemne. Są to plamy o chropowatej strukturze (nadmierne rogowacenie) i ciemniejszym zabarwieniu (hiperpigmentacja). Zmiany te występują pod pachami, w pachwinach, na łokciach, kolanach, na udach i karku. Pojawiają się one w wyniku utrzymującego się, wysokiego poziomu insuliny. Insulina przyłącza się do receptorów insulinoopodobnego czynnika wzrostu na keratynocytach i fibrobastach pobudzając je do wzrostu. Innymi słowy, insulina powoduje przyspieszone namnażanie komórek naskórka, czego objawem jest rogowacenie ciemne.

Innym objawem skórnym towarzyszącym insulilnooporności może być trądzik. Jest to objaw rzadziej wiązany z insulinoopornością, gdyż sam zyskał miano choroby cywilizacyjnej. Pojawienie się trądziku na skórze powinno zaniepokoić, gdy występuje wraz z innymi objawami insulinooporności. Trądzik powstaje na skutek nadmiernego wydzielania sebum oraz intensywnego rogowacenia ujścia mieszków włosowych. Tworzy się czop, stan zapalny i wyprysk.  Jak ten mechanizm powiązany jest z insulinoopornością? Duża ilość insuliny we krwi stymuluje wydzielanie sebum oraz nadmierne rogowacenie komórek naskórka tworząc warunki do rozwoju trądziku. Tym samym procesem wytłumaczyć można tzw. „wysyp pryszczy” po zjedzeniu czekolady czy paczki chipsów.

Brzuch insulinowy to tkanka tłuszczowa gromadząca się wokół talii.

Brzuch insulinowy

Otyłość brzuszna czy inaczej sylwetka typu jabłko to cechy charakterystyczne dla osób insulinoopornych. Tkanka tłuszczowa gromadzi głównie wokół talii oraz narządów wewnętrznych w jamie brzusznej dając obraz oponki na wysokości pasa.

Tzw. brzuch insulinowy:

• nasila stan zapalny
• zmniejsza wrażliwość tkanek na insulinę
• prowadzi do rozwoju hiperinsulinizmu
• wpływa negatywnie na profil lipidowy
• powoduje wyższe ciśnienie tętnicze

Z otyłością brzuszną związane jest błędne koło insulinooporności i otyłości:

Otyłość brzuszna wywołuje podniesiony poziom insuliny. Blokuje to spalanie tkanki tłuszczowej i powoduje wzrost wagi. W cyklu zamkniętego koła wzrost wagi napędza coraz wyższy poziom insuliny.

Sytuacja mogłoby się zdawać bez wyjścia. Na szczęście tylko pozornie. Praca osoby insulinoopornej musi bazować na obniżeniu poposiłkowych wyrzutów insuliny i stopniowej redukcji tkanki tłuszczowej. Brzmi skomplikowanie, jednak przy odpowiedniej diecie i regularnej aktywności fizycznej staje się dużo prostsze.

Insulinooporność badania

Jeśli rozpoznajesz u siebie powyższe objawy lub część z nich, nie wpadaj w panikę. Nie staraj się też postawić diagnozy samodzielnie lub przez internet. Pierwszym krokiem, który powinnaś wykonać to wizyta u lekarza rodzinnego, który wystawi Ci skierowanie do endokrynologa. Tylko lekarz jest uprawniony do tego, aby postawić diagnozę insulinooporności. Insulinooporność diagnozuje się na podstawie wyniku wskaźnika HOMA-IR (stosunek poziomu insuliny i glukozy mierzonych na czczo) oraz interpretacji krzywej cukrowej oraz insulinowej. Ponieważ insulinooporność może mieć wpływ na rozwój innych schorzeń, warto badania rozszerzyć o obszary nie związane bezpośrednio z gospodarką cukrową.

Badania, które warto wykonać przy okazji diagnozowania insulinooporności:

• lipidogram
• próby wątrobowe
• TSH
• morfologia
• CRP
• oznaczenie poziomu: wit. D3, wit. B12, ferrytyny
• kreatynina
• badanie moczu
• badanie ciśnienia
• hormony płciowe (przy podejrzeniu towarzyszącego PCOS)