Badania stanu zdrowia, to temat zamiatany pod dywan przez wiele osób. Nie ma bardziej obrazowego porównania niż to do badań diagnostycznych samochodu. W trosce o bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchów samochód bezwzględnie, raz w roku musi przejść przegląd techniczny. A Ty, drogi Czytelniku? W trosce o siebie, a także swoich najbliższych badasz się regularnie?
Jakie podstawowe badania należy wykonać raz w roku
- morfologia
- żelazo + ferrytyna (kobiety)
- cukier na czczo
- lipidogram (cholesterol z podziałem na frakcje)
- TSH (hormon kontrolujący pracę tarczycy)
- AST, ALT (podstawowe parametry oceniające funkcjonowanie wątroby)
- poziom witaminy D (25OHD3)
- poziom witaminy B12 (jeśli jesteś na diecie wegańskiej)
- badanie moczu
Jakie rozszerzone badania warto wykonać raz w roku
- morfologia
- żelazo + ferrytyna
- witamina B12 + witamina B6 + kwas foliowy
- glukoza na czczo + insulina na czczo + hemoglobina glikowana (ocena gospodarki cukrowej)
- lipidogram + homocysteina (ocena zagrożenia chorobami układu krążenia)
- ALT, AST, GGTP (ocena pracy wątroby)
- TSH + ft3 + fT4 + antyTPO + antyTG (ocena pracy tarczycy i zagrożenia chorobami autoimmunologicznymi)
- badania hormonalne: 10-13 dzień cyklu: FH, FSH, estradiol, testosteron, androstendion; 21 dzień cyklu prolaktyna, progesteron
Jak przygotować się do badań, aby były miarodajne
W dniu badania:
- zaplanuj pobranie krwi między godziną 7.00 a 9.00 rano
- przyjdź na badanie na czczo (co najmniej 12h przerwy od ostatniego posiłku)
- staraj się unikać stresujących sytuacji (zdarzenia na drodze / spięcia z członkami rodziny)
- nie pij przed badaniem kawy, nawet czarnej bez cukru (kofeina ma wpływ na równowagę hormonalną, poziom cukru, a także może zafałszować wyniki badanego cholesterolu)
- wypij 0,5-1 szklanki wody bez dodatków (może to pracownikowi laboratorium usprawnić zabieg pobierania krwi podczas badania)
24 h przed badaniem:
- ok. 18.00/19.00 zjedz lekkostrawną kolację (zbyt duża ilość tłuszczu w tym posiłku, może mieć bezpośredni wpływ na wyniki badanego cholesterolu)
- nie pij alkoholu (wpłynie na wyniki badań wątroby, szczególnie parametru GGTP)
- unikaj bardzo intensywnego wysiłku fizycznego, jeśli trenujesz regularnie, dzień przed badaniem możesz wykonać lekki/umiarkowany trening
- nie zarywaj nocy, postaraj się przespać minimum 7h
3-5 przed badaniem:
- odstaw przyjmowane suplementy ziołowe i witaminy (min. biotyna zaburza wynik badania TSH, witamina C obniża pH moczu i glukozę w moczu)
- prowadź standardową dla siebie dietę
Przygotowując się do badań zwróć uwagę:
- nie planuj badań bezpośrednio po zakończonej infekcji (ma to wpływ na wyniki morfologii, ale tez poziom badania TSH)
- nie planuj badań bezpośrednio po dłuższej podróży (jet lag ma wpływ badania tj.: poziom cukru, lipidogram, hematokryt)
- jeśli jesteś kobietą, nie planuj badania podczas miesiączki
- jeśli jesteś kobietą, badanie hormonów płciowych (po konsultacji z ginekologiem) powinnaś badać w określonych dniach cyklu
- jeśli jesteś pracownikiem zmianowym poinformuj o tym lekarza interpretującego Twoje wyniki badań
- jeśli zmieniłaś dawkę hormonów tarczycy – badanie TSH i pokrewne wykonaj najszybciej po 6-8 tygodniach
Jeśli chcesz, aby dietetyk zinterpretował Twoje wyniki badań w kontekście masy ciała i samopoczucia – kliknij tutaj!